Elektra aanleggen in de tuin?
Jullie tuin staat op de nominatie om eens een flinke opknapbeurt te krijgen. Dit project heb je lang genoeg uitgesteld, maar nu gaat het dan echt gebeuren! Dit is een behoorlijk groot project en het vraagt dan ook om enige voorbereiding. Hoe ga jij elektra aanleggen in de tuin?
In dit blog ligt de focus op het aanleggen van elektra (230 volt netspanning) in de tuin. Maar natuurlijk komt er bij het tuinproject veel meer kijken dan alleen het ingraven van elektra kabels.
In het voorjaar van 2025 zijn wij wederom aan de slag gegaan met de achtertuin. De elektravoorziening is toen drastisch gewijzigd en volledig gemaakt zoals ik het in gedachten had. Dit was dan ook het moment om eens alles goed op papier te zetten! In hoofdstuk 6 (elektra in de tuin aanleggen) vind je het stappenplan en een handige materialenlijst die jij kunt gebruiken voor jouw toekomstige tuinproject.
Sinds kort hebben wij een nieuw tuinprojectje onder handen genomen, namelijk het zelf maken van een schakelkast en het aanleggen van mantelbuis. Hoe we dit hebben gedaan? De beide instructievideo’s kun je verderop in dit blog terugvinden!
Maak een tuinontwerp
Met behulp van een tuinontwerp kun je vrij eenvoudig inschatten waar de tuinverlichting moet gaan komen en waar jij op strategische punten wandcontactdozen (stopcontact in de volksmond) wilt hebben in de tuin.
Begin dus ruim op tijd met het (laten) maken van een tuinontwerp, zodat jij je goed kunt voorbereiden als het project van start gaat. Misschien kun je in ons blog “hoe een tuin inrichten” nog wat ideeën opdoen.
Zorg er voor dat jij gereed bent met jouw werkzaamheden voordat het hoveniersbedrijf aan de slag gaat met het inrichten van de tuin (tenzij je liever alles zelf doet).
Het is natuurlijk zonde als de tuin keurig is opgeleverd en je er vervolgens achter komt dat je toch nog ergens een stopcontact had willen hebben… Dit wil je hoe dan ook voorkomen!
Tip 1: Aparte tuingroep
Een gouden tip van één van onze lezers! Probeer (indien mogelijk) de gehele tuininstallatie aan te sluiten op een aparte groep. Tuinverlichting in combinatie met vocht wil nog wel eens voor problemen zorgen. Stel dat bij dezelfde groep een deel van de huiskamerverlichting of een vriezer is toegevoegd, dan kun je wel bedenken wat er gebeurt als de desbetreffende elektragroep eruit knalt. Het uitvallen van de huiskamerverlichting of nog erger, ontdooide producten…
Onze situatie
Helaas kwam voor ons deze gouden tip iets te laat… 😉 Tijdens onze verbouwing in 2010 is er een aanbouw geplaatst en vanuit dit nieuwe gedeelte is er een elektrakabel doorgetrokken naar de achtertuin. Door de verbouwing (en de daarbij behorende tijdsdruk) heb ik totaal geen rekening gehouden met wat er op de desbetreffende groep was aangesloten…
Oktober 2024 was het zover… Op een avond viel bij ons een deel van de huiskamerverlichting uit en ook de achtertuin was volledig in het duister! Ik heb toen geprobeerd om de aardlekautomaat in te schakelen maar deze vloog met dezelfde gang er weer uit. Een paar dagen daarvoor had het hevig geregend en ik had dan ook sterk het gevoel dat ik buiten het probleem moest gaan zoeken. Maar waar moet je dan beginnen…? Gelukkig kon ik vrij eenvoudig de voeding van de tuinverlichting loskoppelen in onze schakelkast. Ik heb toen wederom, en met succes, de groep weten in te schakelen. Het probleem kortsluiting was op dat moment nog niet verholpen, maar gelukkig hadden we weer een verlichte woonkamer! Verderop in dit blog leg ik uit wat het nut is van de schakelkast, en laat ik in een filmpje zien hoe je zelf een elektrakast kunt maken van een brievenbus!
Probleem kortsluiting gevonden!
Nog even terugkomend op het probleem tuinverlichting… Tot op heden ben ik er nog niet uit wat daadwerkelijk het probleem is. Stap voor stap wordt de tuinverlichting ingeschakeld in de hoop dat het “lek” dan boven water komt. Ik heb wel iets ontdekt, maar ik ben nog niet helemaal zeker of dit de werkelijke oorzaak is. Als ik meer weet dan vermeld ik het weer in dit blog!
Januari 2025 hebben we het probleem gevonden! Een luxe tuinpaal met stopcontacten bleek de boodsdoener te zijn. Met toeval kwam ik erachter… Ik wilde een camera opladen van ons vogelvoederhuisje en wilde dit doen met behulp van een verlengsnoer. Op het moment dat ik deze had ingeplugd hoorde ik enig geknetter… Een mooie rookwolk maakte het plaatje compleet! Gelukkig had ik de oplaadadapter nog niet in het verlengsnoer gestoken… Hieronder kun je zien hoe de “luxe” elektrapaal er na een paar jaar uit komt te zien.
Verderop in dit blog vind je een hoofdstuk over de elektrapaal met stopcontacten. Het mag duidelijk zijn dat ik de verkooplink verwijderd heb aangezien wij niet achter het desbetreffende product staan.
Tip 2: Vaste voeding 230 volt monteren.
Een vaste voeding wil zeggen dat een stopcontact altijd spanning heeft (vergelijkbaar met de stopcontacten in huis). Ik vind het zelf erg makkelijk om een aantal van dit soort stopcontacten in de tuin te hebben. Waarom is dit handig? Apparaten die veelvuldig gebruikt gaan worden in de tuin hebben (vaak) spanning nodig. Het is dan niet handig als het geschakelde stopcontacten zijn. Bij tip 3 zal ik uitleggen wat ik hiermee bedoel.
Vaste voeding, denk daarbij aan:
- Het grillplaatje dat jullie gaan gebruiken tijdens de warme zomeravonden.
- De elektrische barbecue die veel overuren gaat maken in de zomer!
- Het zwembadwater dat weggepompt moet worden met behulp van een dompelpomp.
- In de herfst ga je aan de slag met de bladblazer die helaas niet is voorzien van een accu.
- De jaarlijkse date met de hogedrukreiniger om het terras weer spik en span te maken.
- De elektrische grasmaaier en/of de grastrimmer die wekelijks zijn rondje gaat maken.
- Het laadstation voor de robotmaaier!
- Het vogelhuisje dat is voorzien van een wildcamera. Sinds het voorjaar van 2024 zijn wij de trotse eigenaar van dit luxe vogelverblijf. Op de foto is te zien dat ik destijds geen rekening heb gehouden met de elektravoorziening… Mooi verlengsnoer toch…? 😉
- Misschien wordt de tuin wel voorzien van een mooie bar of buitenkeuken. Als dat zo is, dan zou ik nu al de voorbereidingen treffen voor de elektravoorziening! In ons blog “hoe maak je een bar” vind je diverse tips en ideeën om een bar te kiezen. Een zelfbouwproject of een kant-en-klare bar in jouw tuin laten bezorgen, de keus is aan jou.
Ontzettend veel voorbeelden om rekening mee te houden! Denk dus goed na waar jij stopcontacten wilt hebben met een vaste voeding. Heb je zelf nog tips of aandachtspunten, laat dit dan even weten in de reacties. Jouw ideeën kunnen we dan toevoegen in dit lijstje… 😉
Tip: Monteer boven de grond de grondkabel af in een lasdoos (zie foto). De lasdoos kun je later bevestigen aan de schutting of aan de muur. Een stopcontact plaatsen, of in de toekomst zelfs verder uitbreiden, is dan een koud kunstje. Boven de grond mag je gebruik maken van de normale 3-aderige kabel in plaats van een grondkabel. Dit scheelt weer een klein beetje in de portemonnee. 😉
Tip 3: Geschakelde voeding 230 volt monteren
Een geschakelde voeding wil zeggen dat de stopcontacten geschakeld worden met een schakelaar of eventueel met behulp van een tijdklok vanuit een schuur, garage of woonhuis. Tuinverlichting is ideaal te combineren met geschakelde stopcontacten. Even het juiste tijdstip instellen en je hebt er geen omkijken meer naar. Mocht het niet helemaal duidelijk zijn, bekijk dan nog eens de afbeelding in het hoofdstuk: maak een tuinontwerp.
Tuinverlichting is in vele varianten te koop, maar welke ga jij gebruiken in het tuinontwerp? Lampen met een 230 volt aansluiting, lampen met een laag voltage of lampen die branden met behulp van solar (zonne-energie)? Iets om over na te denken in het voortraject.
Als jij gebruik gaat maken van verlichting met 230 volt aansluiting, plaats dan in de buurt van deze lampen een lasdoos boven de grond. Zo kun je gemakkelijk stopcontacten monteren voor de desbetreffende lampen of je kunt de lampen rechtstreeks aansluiten in de lasdoos als de tuin bijna gereed is.
Tip: Door gebruik te maken van een grondkabel met meerdere aders (fase, nul, aarde en schakeldraad), kun je de vaste- en geschakelde voedingen aansluiten met één grondkabel. De meeraderige grondkabel is wel iets duurder, maar je bespaart uiteindelijk op een tweede grondkabel. Let wel op welke stopcontacten je wilt schakelen en welke een vaste voeding krijgen.
Vijverpomp mee laten schakelen
Een vijvertje of een waterornament van natuursteen als eyecatcher in de tuin hebben jullie altijd al gewild en nu gaat het dan eindelijk gebeuren! De tuin gaat toch volledig op de schop dus een gaatje meer of minder in de tuin maakt nu ook niet meer uit. 😉 De vijver is vanaf nu toegevoegd aan jullie wensenlijst!
Natuurlijk hoort er in een vijver een vijverpomp en jawel, ook dit pompje heeft (meestal) een voeding van 230 volt nodig.
Hoe wil je dit vijverpompje schakelen? Wederom iets om van tevoren over na te denken… Als de vijverpomp gebruikt wordt voor circulatie van het vijverwater, dan blijft dit waarschijnlijk dag en nacht doorgaan (vaste voeding). Wordt een vijverpomp gebruikt voor een fontein of waterval in de vijver, dan zit je er niet op te wachten om ’s nachts te luisteren naar het gekletter van het water. In dat geval kun je beter gebruik maken van een geschakelde voeding met tijdklok.
Tip 4: Grondkabel of buitenkabel
Wat is nu eigenlijk het verschil tussen een grondkabel en een buitenkabel? De grondkabel is aan de binnenzijde voorzien van een beschermende stalen mantel en een buitenkabel heeft dit niet. De grondkabel (de naam zegt het al) mag dus direct de grond in en de buitenkabel is alleen geschikt voor boven de grond. Persoonlijk vind ik de grondkabel veel te duur en daarnaast vind ik de verwerking erg arbeidsintensief… Is er dan geen andere oplossing? Jazeker, die is er! 😉
Buitenkabel
Een buitenkabel mag je in sommige gevallen wel ingraven, mits deze goed beschermd is. Deze bescherming is in dit geval de mantelbuis! Natuurlijk hebben we over dit onderwerp een apart artikel geschreven. In ons blog “Elektra in de tuin aanleggen: de mantelbuis” vind je zeer veel tips en nuttige informatie. Dit handige hulpmiddel vraagt enige voorbereiding maar uiteindelijk ga je er zoveel profijt van hebben…
Video: Mantelbuis aanleggen in de tuin
Een klein tuinprojectje hebben we vastgelegd op video. In het onderstaande filmpje laten we zien hoe we de mantelbuis hebben toegepast!
Grondkabel ingraven
Enkele aandachtspunten als je aan de slag gaat met de grondkabel. Graaf de grondkabel in de grond op ongeveer 60 centimeter diepte. Met speciale lasdozen die gevuld kunnen worden met giethars (gietmofpakket), kun je waterdichte aftakkingen maken naar de verschillende stopcontacten.
Zoals ik al eerder had aangegeven vind ik deze methode bijzonder arbeidsintensief en kostbaar. Daarnaast zijn de speciale lasdozen maar één keer te gebruiken. De giethars is namelijk niet te verwijderen zonder dat de kabels worden beschadigd. Vergeet je dus een aansluiting, dan is dit dus helaas en zal je een nieuwe aftakking moeten realiseren. In een bestaande installatie is dit erg lastig! De kabel ligt immmers al onder de grond en deze zal dan moeten worden opgesplitst…
Elektra in de tuin aanleggen: uitleg
In het voorjaar van 2025 is onze achtertuin voor een groot gedeelte op de schop gegaan. Dit was dan ook het moment om de elektravoorziening drastisch te vernieuwen. In dit hoofdstuk leg ik uit hoe wij de elektra hebben aangelegd en zal ik in een kort overzicht alle onderdelen benoemen die wij voor dit project gebruikt hebben. Dit lijstje kun je als geheugensteuntje achter de hand houden of je kunt direct de onderdelen bestellen via de (verkoop)linkjes. Het scheelt je in ieder geval behoorlijk wat uitzoekwerk… 😉
Het mag duidelijk zijn dat wij hebben gekozen voor de buitenkabel in combinatie met de mantelbuis en niet voor de dure grondkabel. Deze zul je dan ook niet in de materialenlijst tegenkomen.
- Vanuit de groepenkast met 3-aderige kabel (2,5mm2) naar de schakelkast in de achtertuin.
- Vanuit de schakelkast in de achtertuin met 5-aderige kabel (2,5mm2) naar diverse centrale punten in de tuin. De elektrakabel is boven de grond afgemonteerd in een lasdoos.
- Vanuit de lasdozen de tuinverlichting direct aansluiten.
- Vanuit de lasdozen de elektravoorziening uitbreiden met wandcontactdozen. Door het gebruik van de 5-aderige kabel is zowel een vaste als een geschakelde voeding mogelijk!
Elektra in de tuin aanleggen: materialenlijst
| Materiaal: | Toelichting |
| YmVk kabel 3-aderig | (bruin/blauw/aarde) |
| YmVk kabel 5-aderig | (bruin/zwart/grijs/blauw/aarde) |
| Neopreen kabel 3-aderig (0,75mm2) | Tbv tuinverlichting/armaturen |
| Lasdoos: Attema AK1 | IP waarde 65 (inclusief drie wartels) |
| Wandcontactdoos: Berker | IP waarde 55 |
| Wartelaansluiting tbv Berker | |
| Mantelbuis 50mm | |
| Elektrabuis 16mm (5/8″) | |
| Elektrabuis 19mm (3/4″) | |
| Buisklem | Geschikt voor 16 en 19mm elektrabuis |
| Wago lasklem 3-voudig | Geschikt voor vaste en harde kern |
| Wago lasklem 5-voudig | Geschikt voor vaste en harde kern |
| Wago lasklem 5-voudig | Alleen geschikt voor harde kern |
| Wartel M20x1,5 | |
| Wartel M16x1,5 | Geschikt voor de dunnere neopreen kabel |
| Reduceerring M20-M16 | Tbv montage van de wartel M16x1,5 in de lasdoos |
| Schuttingverlichting type Selma | IP waarde 65 |
| Smart led spotjes tbv Selma |
Tip 5: Brievenbus gebruiken als schakelkast
Is een brievenbus alleen geschikt voor het opvangen van kranten en folderpakketten? Zeker niet! Ik gebruik al jaren een brievenbus als schakelkast voor tuin- en kerstverlichting.
De voedingskabel vanuit het woonhuis gaat dus direct naar deze moderne schakelkast en van daaruit worden de diverse stopcontacten in de tuin gevoed.
Deze luxe variant schakelkast heb ik voorzien van een stopcontact met een vaste voeding. Dit stopcontact is vervolgens uitgevoerd met een tijdklok. De kerst- of feestverlichting is op deze manier gemakkelijk aan te sluiten via de bovenzijde van de brievenbus, mits de stekker van de verlichting demontabel is natuurlijk… Al jaren maak ik met veel plezier gebruik van deze bijzondere variant schakelkast!
Ons nieuwe project
De schakelkast bevalt zo goed en daarom hebben we, in het het voorjaar van 2024 besloten, om een tweede exemplaar te plaatsen. Dit keer was de voortuin aan de beurt!
De nieuw geplaatste border moest natuurlijk worden voorzien van decoratieve verlichting en om die reden werd de schakelkast uitgerust met een geschakelde wandcontactdoos. Om allerlei werkzaamheden te kunnen verrichten moest de brievenbus ook worden voorzien van een stopcontact met een vaste spanning. Vanaf nu zijn alle elektra voorzieningen binnen handbereik…
Video: Tuinpaal met stopcontacten kopen? Doe-het-zelf!
Het gehele project heb ik vastgelegd op video! Stap voor stap leg ik uit hoe je zelf een tuinpaal met stopcontacten kunt maken. Heel veel kijkplezier!
Smart wandcontactdoos
Sinds kort heb ik de mechanische tijdklok vervangen door een smart wandcontactdoos. Deze smart plug van LSC kan ik schakelen en instellen vanuit mijn luie stoel via de app van LSC Smart. We kunnen stellen dat onze verlichting in de achtertuin erg gevarieerd is qua type lampjes. Een aantal spotjes die werken op 12 volt (twee verschillende systemen), spotjes die schakelen met 230 volt en als klap op de vuurpijl een LSC Smart tuinspot die in principe een vaste voeding van 230 volt nodig heeft.
En wat blijkt, het werkt perfect! De tijdklok doet wat hij moet doen en als ik de tuinverlichting handmatig in wil schakelen dan werkt dit vlekkeloos. Ik heb alles vastgelegd op film en ik wil dan ook tzt een YouTube filmpje toevoegen in dit blog. Maar eerst wil ik een duurtest doen om er zeker van te zijn of het goed blijft gaan… Ik hou jullie op de hoogte!
In onze blog “kerstverlichting voor buiten kopen” vind je een overzicht aan sfeerverlichting en tips hoe jij heel eenvoudig de elektravoorziening kunt uitbreiden. Misschien interessant om eens door te lezen…
Tip 6: Gebruik tuinstekkerdozen voor tijdelijke uitbreiding
De feestdagen naderen weer en de sierverlichting verdient weer een mooi plekje in de tuin. Helaas… Je had je zo goed voorbereid bij de aanleg van de nieuwe tuin, maar toch blijkt dat er te weinig stopcontacten zijn. Ontzettend balen natuurlijk, zeker nu je de nieuw ingerichte tuin wilt uitlichten met al de sneeuwpopjes, kerstlampjes, spotjes en ga zo maar door!
Niet getreurd, de oplossing is heel eenvoudig… Maak tijdelijk gebruik van de tuinstekkerdoos die is uitgevoerd met een grondpen, zodat je deze gemakkelijk in de grond kunt steken. Sluit de tuinstekkerdoos aan op het stopcontact met geschakelde voeding en de klus is geklaard! Gelukkig heb jij door de goede voorbereiding het stopcontact (met geschakelde voeding) al een mooi plekje gegeven aan de schutting.
Tuinpaal met meerdere stopcontacten
Ook kun je gemakkelijk uitbreiden met een iets luxere variant tuinstopcontact. Namelijk de tuinpalen met meerdere stopcontacten die er net wat degelijker uitzien. Zelfs de steenvariant met meerdere stopcontacten is een mooie oplossing voor het kerstverlichtingsprobleem en mag zeker niet ontbreken in jullie perfect ingerichte tuin.
Zoals je aan het begin van dit blog hebt kunnen lezen hebben wij zelf niet echt een fijne ervaring gehad met de bovengenoemde elektrapaal. Na ongeveer vijf jaar was het product niet waterdicht meer. Dit kwam vooral omdat de beschermingsklepjes van de wandcontactdozen niet goed meer konden sluiten. Het materiaal waar het paaltje van gemaakt is, is in onze ogen niet echt degelijk. Na een aantal jaar vertoonde het product al flinke roestplekken… Mijn enthousiasme over dit specifiek product was spontaan verdwenen na ons kortsluit debacle…
Omdat de elektrapaal hoognodig toe was aan vervanging, zijn wij na gaan denken wat ervoor in de plaats moest gaan komen. Mijn vrouw Nicole en ik waren het erover eens, het zou wederom een brievenbus gaan worden! Het derde project in de categorie bijzondere schakelkast zal in de zomer van 2025 gaan plaatsvinden! Natuurlijk houden we jullie weer op de hoogte!
Nadeel: tuinpaal met stopcontacten
Als je besluit om een tuinpaal met meerdere stopcontacten te kopen, houd er dan wel rekening mee dat als je deze gaat aansluiten dat dan alle wandcontactdozen zijn voorzien van spanning. Een deel uitvoeren met geschakelde voeding is dan niet mogelijk! Het kan natuurlijk wel, mits je de tuinpaal volledig gaat demonteren… Ik vind dit echt wel een nadeel!
Ik heb uitgebreid de webshops afgestruind en gekeken of er een alternatief was. Het kan toch niet zo zijn dat dit niet te krijgen is? Tot op heden heb ik niets kunnen vinden… Dit is dan ook de reden dat ik zelf aan de slag ben gegaan met het brievenbus project!
Wil jij hoe dan ook een elektravoorziening zoals wij die hebben aangelegd, dan raad ik je aan om nog eens terug te scrollen naar het vorige hoofdstuk!
Aan de slag met elektra aanleggen in de tuin!
Met al deze tips kun jij nu aan de slag gaan met het aanleggen van de elektra in de tuin. Het begin van het tuinproject is nu een feit!
Toch nog één extra tip… maak zoveel mogelijk foto’s en/of video’s van de grondkabel en van de speciale lasdozen met giethars, voordat de sleuven worden dicht gemaakt! Zo houd je overzicht en kun je gemakkelijk de grondkabel lokaliseren, mocht zich een probleem voordoen…
Heb je eventueel nog tips en trucs die ik wellicht over het hoofd heb gezien, laat het mij dan weten. Samen gaan we dit tuinproject tot een mooi einde brengen!